Tagi

, , , ,

Ze sporym zdumieniem zauważyłem, że tekścik z poprzedniego wpisu nie wyguglowywuje się. kpk z zadowoleniem zauwazyl, ze ton tej nowo proponowanej ustawy nie jest juz dla nas obrazliwy i nieprzyjazny jak poprzedni jej projekt – Google Search. Puszczam więc w obieg.


 Paszportowy Szantaz Forum Dyskusyjne

„Wiadomosci” (Toronto) dnia 1 marca 2002

Walka o obywatelstwo

Oswiadczenie Kongresu Polonii Kanadyjskiej odnosnie projektu ustawy o obywatelstwie polskim, dolaczonym do listu posla Romana Giertycha, przewodniczacego sejmowej Komisji Lacznosci z Polakami za Granica z dnia 31 pazdziernika 2001 r.

1. KPK z zadowoleniem zauwazyl, ze ton tej nowo proponowanej ustawy nie jest juz dla nas obrazliwy i nieprzyjazny jak poprzedni jej projekt.

Roman Giertych

Image by bartheq via Flickr

Jednakze z ubolewaniem stwierdza sie, ze zasadniczy postulat Kongresu jak i innych Polonii na Zachodzie o uwzglednienie faktu obywatelstwa kraju stalego osiedlenia nie zostal wziety pod uwage. Swiadczy to, ze niestety polscy ustawodawcy nie rozumieja realiow Polonii zamieszkalych na Zachodzie, jak np. w Kanadzie, USA, Brazylii, Australii czy Argentynie.

 

Nie staneli oni we wlasciwy sposob wobec realnosci zycia polonijnego. Najlepszym przykladem jest tu sama nazwa sejmowej komisji, ktorej przewodzi posel Roman Giertych: Komisja Lacznosci z Polakami za Granica. A czy nie powinna ona nazywac sie Komisja Lacznosci z Polonia i Polakami za Granica ?

Polonia Kanadyjska mowi o sobie, ze sa Kanadyjczykami polskiego pochodzenia i tak sa identyfikowani przez wladze i miejscowe spoleczenstwo. Jestesmy podwojnie dumni: primo, ze jestesmy Kanadyjczykami, a secundo, ze polskiego pochodzenia. A co mowic o nastepnych pokoleniach, o naszych dzieciach, o naszych wnukach ? Realnoscia jest, byl i bedzie fakt, ze Kanada stala sie nasza druga ojczyzna, ojczyzna z wyboru. A kochamy szczerze obydwie. Takie hybrydowe podejscie do dwoch naszych Ojczyzn przynioslo wspaniale owoce w krytycznych momentach naszej historii. W okresie zniewolenia komunistycznego Polski, Kanada szeroko otworzyla swe drzwi dla nas i przyjela nas po matczynemu. Czy teraz mamy jej powiedziec, ze tylko Polske kochamy ? Ze tylko polskimi dokumentami bedziemy sie legitymowali przy wjazdach i wyjazdach z Polski ? Ze jestesmy Polakami za granica ? Tego rodzaju zadania wladz polskich uwazamy jako probe podwazenia naszej lojalnosci wobec kraju naszego stalego osiedlenia.
2. Wladze polskie musza zaakceptowac realnosc, ze Polacy osiedleni na stale w krajach takich jak Kanada, USA, Brazylia, Australia czy Argentyna nie sa czasowymi „goscmi” szukajacymi tam ochrony Rzeczypospolitej Polskiej, lecz sa pelnoprawnymi, lojalnymi obywatelami tych krajow, piastujacymi czesto wysokie stanowiska w rzadzie, w zyciu politycznym, nauce czy przemysle. Najlepszym przykladem takich mozliwosci dla imigrantow naturalizowanych w Kanadzie jest fakt, ze najwyzszy urzad w tym kraju t.j. Gubernatora Generalnego, sprawuje w tej chwili naturalizowana Chinka. Polonia Kanadyjska moze skutecznie dzialac na rzecz Polski tylko z pozycji obywateli kanadyjskich, lojalnych przede wszystkim wobec Kanady. Wypadkow takich z przeszlosci mozna przytoczyc bardzo wiele.

3. Podstawowa forma nabycia obywatelstwa polskiego pozostaje nadal nabycie go przez urodzenie w oparciu o zasade prawa krwi (ius sanguinis). Kosekwencja tego jest, ze wszyscy potomkowie nawet malzenstw mieszanych, urodzeni w Kanadzie, az do konca swiata beda eo ipso obywatelami polskimi, nawet jesli tylko jeden z ich przodkow – po mieczu czy kadzieli – byl Polakiem. A oni sami nie mowia juz ani slowa po polsku i nie przyznaja sie do pochodzenia polskiego. Taki stan rzeczy jest absurdalna konsekwencja proponowanego prawa o obywatelstwie.

Ta zasada nabycia obywatelstwa polskiego zawiera w sobie element przymusu ograniczajacego podstawowe prawo czlowieka do samookreslenia swojej przynaleznosci panstwowej, etnicznej czy wyznaniowej. Jest ona nie do przyjecia dla Polonii Kanadyjskiej.

Nierealnosc i niedorzecznosc proponowanej Ustawy staje sie wybitnie jasna w nastepujacym przypadku: Gubernator Generalny Kanady ma sie wybrac z oficjalna wizyta do Polski. Gdyby tym Gubernatorem generalnym nie byla naturalizowana w Kanadzie Chinka, ale wg proponowanej Ustawy Polak lub Polka, to udajac sie do Polski z oficjalna wizyta musiala by postarac sie o paszport polski !!!

Robienie dla niej wyjatku bylo by lamaniem prawa, gdyz Ustawa nie przewiduje zadnych wyjatkow.  W podobnej sytuacji znajduja sie wszyscy kanadyjscy urzednicy panstwowi lub wojskowi, pochodzenia polskiego, jadacy oficjalnie do Polski. Na paszport kanadyjski nie dostana wizy polskiej, gdyz sa obywatelami polskimi, a przeciez nie moga sie poslugiwac paszportem polskim reprezentujac Kanade. Proponowana Ustawa nie przewiduje wyjatkow, a ewentualne sugerowanie przymykania oczu w takich przypadkach przez polskich urzednikow konsularnych wydajacych wizy, bedzie oficjalnym zaleceniem lamania prawa. Skutek proponowanej Ustawy bedzie taki, za Kanadyjczycy polskiego pochodzenia, cywilni lub wojskowi, nie beda mogli brac udzialu w zadnych oficjalnych misjach do Polski. Cui bono ?

4. Odnosnie Art. 4 Ustawy. Nalezy dodac nowy Ust. 3, o tresci: „Obywatel polski posiadajacy rownoczesnie obywatelstwo panstwa swego stalego osiedlenia, ma prawo poslugiwania sie dokumentami tego panstwa w celu legitymowania sie na terytorium Panstwa Polskiego, a w szczegolnosci przy wjazdach i wyjazdach z Polski.”

5. Odnosnie Art. 4, Ust. 1 Ustawy. Mowi on: „Obywatel polski posiadajacy jednoczesnie obywatelstwo innego panstwa, ma takie same prawa i obowiazki jak osoba posiadajaca wylacznie obywatelstwo polskie”. Ustep ten kryje wiele problemow, pytan i daleko idacych konsekwencji dla Polonii, m.in.:

a. Obowiazek poslugiwania sie polskim paszportem przy wjezdzie i wyjezdzie z Polski.
b. Obowiazek sluzby wojskowej.
c. Obowiazek podatkow w Polsce.
d. Ograniczenia dewizowe.
e. Przepisy odnosnie posiadania majatku poza granicami Polski, wlaczajac posiadanie kont bankowych poza Polska.
f. Sprawy spadkowe.
g. Posiadanie polskiego prawa jazdy.

Wprowadzenie w zycie Art. 4 Ust. 1, szczegolnie odnosnie obowiazkow, wsrod osob posiadajacych obywatelstwo polskie i kanadyjskie i na stale zamieszkalych w Kanadzie jest zupelnie nierealne. Polska nie ma jurysdukcji w Kanadzie, szczegolnie nad obywatelami kanadyjskimi.

Ustep ten zniecheca osoby mieszkajace na stale za granica do polskiego obywatelstwa. Ponadto, nawet jezeli dana osoba nie poczuwa sie do zwiazkow z Panstwem Polskim, to znalazwszy sie pod jurysdykcja Rzeczypospolitej Polskiej (wizyta w Polsce) zdany jest wylacznie na wlasne sily (nie ma prawa do opieki prawnej panstwa w ktorym mieszka na stale). A to w przypadku nieznajomosci jezyka i przepisow prawa polskiego utrudnia niezmiernie wyjasnienie konfliktu z polskim prawem.

6. Odnosnie Art. 9 Ustawy. Zachodzi pytanie, ile osob bedzie wiedzialo o powinnosci rejestracji potomka jako obywatela innego panstwa i to w dodatku w ciagu szesciu (6) miesiecy od dnia urodzenia sie dziecka ? Przez wiele zainteresowanych osob moze to byc poczytane jako klatwa a nie przywilej! Dlatego nalezy dodac do Art. 9 nowy Ust. 3, o tresci: „Dzieci urodzone poza granicami Polski, ktorych przynajmniej jedno z rodzicow jest obywatelem polskim, ma prawo do obywatelstwa polskiego i moze je otrzymac, jezeli po ukonczeniu 18 roku zycia zlozy odpowiednie oswiadczenie przed wlasciwym organem polskim”.

7. Odnosnie Art. 10 i 11. Brak w Ustawie dokladnej definicji znaczenia wyrazu „cudzoziemiec”.
8. Odnosnie Art. 11, Ust. 4. Kandydat na obywatela polskiego winien miec prawo do odwolania sie od decyzji administracyjnych. T.zw. „wlasciwe organy” moga sie mylic. Zainteresowan osoba jest poza procesem decyzyjnym. Tego rodzaju procedura pachnie sadem kapturowym, ktory stanowczo niezgodny jest z procedura w demokratycznym panstwie prawa.

9. Odnosnie Art. 12, pkty 1 i 2. Kandydat na obywatela polskiego winien miec prawo do odwolania sie od decyzji organow administracyjnych. Argumenty jak w odniesieniu do Art. 11, Ust. 4.

10. Odnosnie Art. 13. Nalezy zmienic Ustawe o Cudzoziemcach. Mowi ona, ze mozna przyznac wize tylko cudzoziemcowi, a poniewaz obywatel polski nie jest cudzoziemcem, wiec nie mozna mu tej wizy przyznac. Ustawa o Cudzoziemcach powinna miec zapis, ze „wize otrzymuja osoby, ktore legitymuja sie paszportem innym niz polski”.

11. Odnosnie Art. 16. Kandydat na obywatela polskiego winien miec prawo do odwolania sie od decyzji Prezydenta RP. Prezydent ma wg tego artykulu prerogatywy absolutnego wladcy, co jest niezgodne z polska konstytucja.

12. Odnosnie Art. 19, Pkt. 3. Patrz uwagi odnosnie Art. 11, Ust. 4.

13. Odnosnie Art. 20. Brak w tym artykule zastrzezen dotyczacych obronnosci i porzadku publicznego panstwa.

14. Odnosnie Art. 25, Ust. 1 lacznie z Art. 6, Ust. 1. powoduje on, ze obywatelstwo polskie zachowuje sie w nieskonczonnosc, chyba ze uwzgledni sie postanowienia Art. 7, Ust. 1 lub Art. 9, Ust. 1. Zachodzi tu pytanie, ile osob mieszkajacych od pokolen za granica bedzie wiedzialo o tym przepisie ?

15. Odnosnie Art. 28. Nalezy blizej okreslic jakie skutki prawne wywiera wymieniona ustawa na:

a. tysiace osob zmuszonych do opuszczenia Polski przez uwczesne wladze.
b. dziesiatki tysiecy bylych zolnierzy PSZ na Zachodzie, ktorzy wstapili do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia na terenie Wielkiej Brytanii.
c. Czlonkow amerykanskich Kompanii Wartowniczych.
d. Francuskich formacji, w ktorych sluzyli Polacy.

16. Odnosnie Art. 29, Ust. 1 i 2. Nalezy blizej okreslic postanowienia wymienionych ustaw. KPK nie jest w stanie sformulowac swych komentarzy bez znajomosci tych postanowien.

17. Odnosnie Art. 29, Ust. 3. Jest tutaj mowa o arbitralnej decyzji administracyjnej bez dania mozliwosci odwolania sie od niej. A to jest niezgodne z zasadami proceduralnymi w demokratycznym panstwie prawa.

18. Odnosnie Art. 30, Ust. 1 i 2. W wypadku nieprzyjecia przez wlasciwy organ oswiadczenia o checi powrotu do obywatelstwa polskiego, dana osoba powinna miec prawo do odwolania sie od takiej decyzji organow administracyjnych.

19. Odnosnie Art. 31, Ust. 1 i 2. Kometarz tu jest identyczny do tego odnosnie Art. 30, Ust. 1 i 2.

20. Odnosnie Art. 32. Jezeli procedury zwiazane z przywroceniem lub powrotem do obywatelstwa polskiego beda podobne do poprzednich projektow ustaw o obywatelstwie polskim, to nalezy podejrzewac, ze beda one rowniez skomplikowane, czasochlonne i kosztowne.
21. Odnosnie Art. 33, Ust. 3. Termin w ktorym Prezydent musi dac odpowiedz na podanie o zrzeczenie sie obywatelstwa polskiego ma byc tu okreslony. Zdaniem KPK nie powinien on byc dluzszy niz 60 dni.

22. Odnosnie Art. 41, Ust. 1. Brak mozliwosci adwolania sie od decyzji organow administracyjnych jest niezgodny z porzadkiem demokratycznego panstwa prawa.

23. Odnosnie Art. 46, Ust. 4. Petent powinien miec prawo do odwolania sie od decyzji administracyjnej przed niezaleznym urzedem wzglednie instytucja, jaka w panstwie demokratycznym jest sad.

Uwaga ogolna: z powyzszych – raczej niekomletnych – uwag Kongresu wynika jasno, ze przy ukladaniu tego projektu o obywatelstwie, nie zwrocono nalezytej uwagi na trzy zasadnicze aspekty ustawy:

a. prawo obywatela polskiego, posiadajacego jednoczesnie obywatelstwo kraju swego stalego osiedlenia, do swobodnego poslugiwania sie dokumentami tego kraju, celm legitymowania sie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

b. prawo do odwolywania sie od decyzji polskich organow administracyjnych – wlaczajac Prezydenta RP – do wlasciwych urzedow, wzglednie instytucji, ktorymi w krajach demokratycznych sa sady.

c. wyrazistosc ustawy, ktora dotyczy bez mala 1/3 Narodu Polskiego znajdujacego sie na stale poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Kongres Polonii Kanadyjskiej nie moze przyjac tego ostatniego projektu ustawy o obywatelstwie polskim, bez wprowadzenia do niego daleko idacych poprawek, uwzgledniajacych wyzej podane argumenty.

 

Powyzszy artykul z „Wiadomosci” zostal zamieszczony w Forum Dyskusyjnym przez naszego korespondenta. Serdecznie dziekujemy.Redakcja PoloniaMichigan.com